बिज्ञान नाटक लाशघर

लासघरलाई एकाङ्की वा लघुनाटक जे भने पनि यो प्रदर्शनका लागि छोटो र रमाईलो नाटक हो । विज्ञान चमत्कार मात्र होइन बौद्धिक ब्यक्तिले विज्ञानको माध्यमबाट आफुलाई सिर्जनात्मक बनाउन सक्छ जसलाई उसको कल्पनाशक्ति भन्न सकिन्छ । एउटा लासघर जहाँ कम्प्युटर छ टेलिफोन छ कोठामा लासहरु छरिएका छन् । विभत्स अबस्थामा छन् ती लाशहरु कसैको हात छैन कसैको गोडा छैन । त्यहाँ रगत र घाउहरु देखिन्छन् । लाशमा रुपान्तरित भएका शरीर हेर्दा -हेर्दा जिवित ब्यक्तिहरु पनि लाश भइसकेका छन् ।

लाशहरु माचमा चल्मलाउँछन् । ती मध्ये लाश बनेको सुत्रधार जुरुक्क उठ्छ र दर्शक सामु प्रस्तुत हुन्छ । एक क्रान्तिकारी युवक जुलुसमा हिँड्दा हिँड्दै अकस्मात मर्यो र लाशमा परिणत भयो एउटी गर्भवती महिला अस्पतालमा प्रसव ब्यथाले छट्पट्टिँदै मृत्यु वरण गर्न पुगिन्

एउटा वैज्ञानिक प्रयोगशालामा काम गर्दा गर्दै आगो लागेर लासमा परिणत भयो अर्को ब्यक्ति गाडि गुडाउँदा-गुडाउँदै ……… मानिसको मरण जुनसुकै अबस्थामा जुनसुकै समय हुनसक्छ ।

लाशहरुमा पनि जिवित हुने इच्छा हुन्छ ।

लास ५ ले लास २ लाई बिहेको प्रस्ताव राख्छू हामीले बिहे गरेको कुरा हामी पाँच मध्ये कसैलाई थाहा हुँदैन । हामीले बिहे गरेको थाहा पाएर न त तिम्रो श्रीमान् नै यहाँ आउन सक्छ न त मेरी श्रीमती नै ।ू लाशहरुको बिहे गर्ने इच्छा नाटकारको चलाखी हो । लाशहरुले आत्माबाट डिर्भोस भईसकेको अनुभव गर्छन् । लास ३ ले कम्प्युटरबाट लाशहरुको आत्मा ुसर्चु गर्छ । यी लाशहरुले जिउँदो बन्न सकिन्छ की भनेर सम्भावनाहरु देख्छन् । कम्प्युटर मार्फत युनिर्भसमा ुइन्टरु गर्न सकियो भने ुआत्माु पत्ता लाग्न सक्छ । ती आत्मालाई पुन ः शरीरसंग आबद्ध गराउन सकिन्छ र हामी जिवित बन्न सक्छौं । मर्नु अघि वैज्ञानिक रहेको लासले ब्यक्त गरेका कुराहरु सुनेर अन्य लाशहरुले उसको बुद्धिको प्रशंसा गर्छन् । लाशहरुले सपना देख्छन् जिवित भएको स्थितिको ।

लास २ महिला ले बाँच्न पाए श्रीमान छोराछोरीको राम्रो हेरविचार गर्ने इच्छा ब्यक्त गर्छे लास ५ ले चुनाव जित्ने अपेक्षा गर्छ र लास ४ ले गाडि चलाएरै परिवार पाल्थेँ र परिवारको मुस्कानमा रमाउँथेँ भन्छ । सपना बुन्दा बुन्दै निर्धारित समय समाप्त हुन्छ र लाशहरु लाश बाहेक केही रहँदैनन् । अन्त्यमा सुत्रधार कम्प्युटर चलाउन थाल्छ माचमा प्रकाश फैलिन्छ । सुत्रधचार अरु लाशहरु झैं ढल्मलाउन थाल्छ र सबै लाशहरु माचमा ढल्छन् । नाटककार गोपी सापकोटाको खरानी नाटक सङ्ग्रह भित्रको लासघर नाटक हो यो । विज्ञानका चुनौतिलाई सिर्जनात्मक पाराले गोपीले यसरी प्रस्तुत गरेका छन् की नयाँ युगका वैज्ञानिकहरुका लागि यो खोजी र आविश्कारको विषयवस्तु बन्न सक्छ । के यो कल्पना सार्थक हुने सभ्भावना शुन्य प्रतिशत नै छ त जैविक र प्राकृतिक प्रकि्रयाबाट एउटा जीवन अस्तित्वमा आउँछ र आखिर लाश भएर निर्जिव बन्छ । जिवन र जगतका प्राकृतिक प्रकि्रयालाई खोजी गर्न वैज्ञानिकहरुलाई झक्झकाएको छ गोपीको यस नाटकले ।

पूरानै शैलीका नाटकहरुको पुनरावृत्तिले दशर्क÷पाठकलाई निरस तुल्याएको वर्तमान अबस्थामा गोपीको यो नाटकले नयाँ पनको खोजी गरेको छ । नाटककार अशेष मल्लले भने झैं ूगोपीको लासघर नाटक भूगोलको दृष्टिले सीमित घेराभित्र छैन । माचनको सन्दर्भमा यो नाटक प्रभावशाली हुन सक्तछ त्यो निर्देशनको क्षमतामा भर पर्ने पक्ष हो तथापी निर्देशकीय सम्भावनालाई गोपीले प्रशस्त ठाउँ दिएका छन् । यो यस नाटकको सफलता हो ।ू