Aug 31, 2009

बाँसुरीको धुन मीठो





मलाई बाँसुरी बजाउन आउँदैन । मुरली बजाउन पनि आउँदैन । पाँच छ वर्ष जति भयो होला ठमेल चोकमा साथीहरुसँग घुम्दै थिएँ । साथीहरु चार जना थिए । काठको बाँसुरी बेच्ने एउटा मानिस आईपुग्यो । त्यसले बाँसुरी बजाउँदै थियो। । त्यसको धुन मीठो लाग्यो । "मलाई पनि बाँसुरी किन्न मन लाग्यो", मैले साथीहरुसँग भनेँ । गोजीबाट पैसा निकाल्दै थिएँ । तर साथीले पैसा तिरिदिए । र त्यो बाँसुरी बजाउन थाले । उनी बाँसुरीबाट विभिन्न धुन निकाल्न जान्दा रहेछन् । हेर्दा हेर्दै त्यस मानिसले दुई तीन वटा बाँसुरी बेच्यो ।
नजाने पनि घरमा आएर बाँसुरी बजाउने प्रयास गरेँ। त्यसबाट निस्किएको धून मीठै थियो ।

नमीठो गीत



-Sabina Sindhu

At once rain stopped
Song of plants stopped

Songs have departed silently from the place
Due to winter's unbearable cold
Only memories remained

Dusk haven't brought delight
As sounds are not in balance
Sounds, purer than departed childhood

Strings of guitar extend
Unfortunately they break
Remembrance breaks

As sounds aren't in balance,
Dusk does not bring joy
A distressed singer,
smiles is whose religion

Singer who lost sensation and consciousness
Whose mouth is dry now
Restless as a child of deer
whose feet are tired and have pain in heart

He again sings a song of
kindness and compassion, hopes and desires
Songs are assessed
where his voices aren't heard
where his experiences are not found.

हजुरआमा र बाह्रखरी (बालकथा)


- सबिना सिन्धु



हजुरआमाले आकृतीलाई धेरै माया गर्नुहुन्थ्यो । उहाँ धेरै कुराहरु सिकाउनु हुन्थ्यो । खाना खानु अघि हात धुनु पर्छ आफ्नो कोठा सफा राख्नु पर्छ । सामानहरु ब्यबस्थित रुपमा मिलाएर राख्नु पर्छ आदि इत्यादि । केही कुरा बुझिन भने ऊ हजुरआमालाई नै सोध्न आउँथी । हजुरआमालाई अक्षर पढ्न आउँदैनथ्यो तर लय हालेर रामायणका श्लोक भन्नु हुन्थ्यो । राम्रा कथाहरु सुनाउनु हुन्थ्यो । आफु सानो छँदाका संस्मरणहरु सुनाउनु हुन्थ्यो । हजुरआमा भनेपछि आकृती हुरुक्क हुन्थी । आकृतीको सानो भाई थियो । उसले भर्खरै अक्षर चिन्न थालेको थियो । ऊ संग बाह्रखरीको किताब थियो । भाई सुतेपछि सुटुक्क आकृतीले त्यो किताब झिकेर लैजान्थी । बिहान पनि भाई उठ्नु भन्दा अगाडिनै उठीसक्थी र थपक्क त्यो किताबलाई झोलाभित्र राखिदिन्थी । आकृती किन सबैभन्दा अगाडि उठ्छे र राती अबेरसम्म बस्छे भन्ने कुरा कसैलाई पनि थाहा थिएन । स्कुल बिदा भएको दिन आकृती भाईलाई पढाउँथी पनि । अक्षर लेख्न सिकाउँथी र त्यसलाई कसरी उच्चारण गर्नु पर्छ भन्ने कुरा पनि सिकाउने गर्थी । यसरी सिकाउन पाउँदा उसलाई रमाईलो लाग्थ्यो ।

एकदिन स्कुलमा मिस्ले पढाउँदै गर्दा गाउँमा प्रौढ शिक्षा खुलेको कुरा भन्नु भयो । आकृतीलाई प्रौढ शिक्षा भनेको के हो भन्ने थाहा थिएन । बेलुकी उसले आमालाई सोधी "आमा प्रौढ शिक्षा भनेको के हो कस्ता मान्छे पढ्छन् त्यहाँ", आमाले छोट्करीमा भन्नु भयो "पढ्ने उमेर बिताईसकेर पनि पढ्न नपाएका तर पढ्न चाहाने ब्यक्तिको लागि खुलेको कक्षा हो ।" आमालाई आफुले दिएको जवाफ चित्त बुझ्दो लागेन । "त्यहाँ त्यस्ता मान्छे मात्रै पढ्छन् आमा". उसले फेरी प्रश्न गरी । "अरु पनि पढ्न सक्छन् तर तिनलाई लक्षित गरिएको हो ।", आमाले अझ स्पष्ट पार्नुभयो । आकृती के सोच्दै थिई थाहा छैन । गाउँमा प्रौढ शिक्षा पढाइने कुरा सुनेर उसलाई धेरै खुशी लाग्यो ।

बेलुकी खाना खाने समय भएको थियो । आकृतीले पालै-पालो बुबाआमाको अनुहारमा हेरेर भनी "हजुरआमालाई पनि प्रौढ शिक्षाको कक्षामा पठाउन पाए हुन्थ्यो", हजुरआमाले आकृतीको कुरा सुनेर अचम्म मान्नु भयो । आकृतीको मुखमा हेर्दै भाईले भन्यो "हजुरआमालाई कक्षामा पढ्न पठाउने हो दिदी ? उहाँ हाम्रो जस्तै ड्रेस लगाएर स्कुल जाने हो ? हजुरआमा पनि टाई- बेल्ट लगाएर पढ्न जानुहुन्छ ? उसको कुरा सुनेपछि आमाले भाइलाई भन्नु भयो "खाना खाईसकेपछि तिमीलाई प्रौढ शिक्षाको बारेमा बुझाउँछु ।" भाइले टाउको हल्लाएर सहमती जनायो । ऊ जुठो हात लिएर कोठा तिर दौडियो र एउटा कापी लिएर आयो । उसले भन्यो "हेर्नुस् न आमा ! हजुरआमाले मेरो जस्तै अक्षर लेख्नुभएको छ ।"

हजुरआमालाई अक्षर लेख्न आउँदैनथ्यो । उहाँ पढ्न पनि जान्नुहुन्नथ्यो । अब भने हजुरआमाले भन्नुभयो "फुस्रद भएको समयमा आकृतिले मलाई अक्षर लेख्न सिकाउने गरेकी छे ।" आकृतिले भनी "भाइलाई सिकाउँदा सिकाउँदै म अरुलाई सिकाउन सक्ने भईसकेकी छु । भाइ उठ्नु भन्दा अघि र ऊ सुतिसकेपछि उसको बाह्रखरीको किताब झिकेर हजुरआमालाई पढाउने गरेकी छु ।" बुबा उसको कुरा सुनेर एकदम खुशी हुन भयो । हजुरआमालाई पनि प्रौढ शिक्षाको कक्षामा पठाउने सबैको सहमती भयो । भाइले मख्ख पर्दै बाह्रखरीको किताब समात्यो र हात उचाल्दै भन्यो 'हाम्री दिदी जिन्दावाद !' ।



Have a nice day Comments hi5

Have a nice day Comments hi5

Aug 30, 2009

सिन्द्रेलाको कथा



बाल्यकालमा पढेको 'सिन्द्रेलाको कथा' याद आयो । जादुगर बुढीले मुसालाई घोडा बनाईदिई । खरभुजाको रथ बनाईदिई । सिन्द्रेलाका पुराना फाटेका लुगा नयाँ झकिझकाउ लुगामा परिवर्तन भए । अब उनी कथाको राजकुमार कहाँ नाच्न जान तयार भईन् ।

राजकुमारसँग नाच्दा नाच्दै बाह्र बज्न लागिसकेको थियो । उनी झस्कीईन् र दौडन थालिन् । दौडँदा उनले लगाएको जुक्ता बिरसिएर
हिँडेकी थिईन् । राजकुमारले बेहुली छान्न त्यो नृत्य समारोहको आयोजना गरेका थिए ।

अनुष्काले नबुझेको कुरा (बालकथा)



- सबिना सिन्धु



(प्रकाशितः कान्तिपुर कोपिला) अनुष्का हिजो देखि स्कुल जान थालेकी छ । बुबाले उसलाई Nursary क्लासमा भर्ना गरिदिनुभएको छ । बिहानै खाना खाएपछि आमाले उसलाई स्कुल dress लगाईदिनुभयो । नीलो सर्ट खैरो स्कर्ट कालो जुत्ता अनि टाई र बेल्ट पनि । अनुष्काले आफूलाई ऐनामा हेरी । ऊ स्कुल पढ्ने अरु केटाकेटी जस्तै देखिएकी थिई । तर अलि फुच्ची । आमाले होमवर्क कापी ब्यागमा हालिदिनुभयो र ब्याग दिनुभयो । उसले फुर्तीसाथ खरायोको चित्र भएको ब्याग बोकी । अनुष्कालाई स्कुल जान तयार पारेर आमा पनि अफिस जानुभयो । बुबाको हात समाउँदै अनुष्का स्कुल तिर गई । बाटोमा उसले बुबालाई सोधी "आमा किन अफिस जानुहुन्छ", उसको बालसुलभ प्रश्न सुनेपछि बुबाले हाँस्दै उत्तर दिनुभयो । "जागिर खान ।" "तपाईँ नि" उसले उत्सुकतासाथ फेरी सोधी । "म पनि जागिर खान नै अफिस जाने हो ।" अनुष्कालाई स्कुल पुर् याएर बुबा सिधै अफिस जानु भयो । स्कुल पुगेको केही क्षण पछि अनुष्काले सोची यो जागिर खाने भनेको चाहिँ के होला

एउटा ठूलो पोखरी होला । त्यसको वरीपरी गोलो घेरा लगाएर बस्ने । त्यसपछि चक्लेट बिस्कुट र मीठा - मीठा कुरा खाने होला । हो त नि आमाले अफिसबाट घर फर्कँदा कहिले चक्लेट कहिले बिस्कुट र कहिले चाउचाउ ल्याईदिनुहुन्छ । बुबाले पनि उसको लागि भनेर केही- केही लिएरै आउनुहुन्छ । पल्लो घरको अंकल बिहान नौ बजे नै निस्किनुहुन्छ । उहाँ जागिर खान कालिमाटी पुग्नु हुन्छ रे । बिहानै माम खाएर गए पनि किन जागिर खानु परेको होला अनुष्काले निकै बेर घोरीएर सोची । यतिखेर सम्म स्कुलको घण्टी लागिसकेको थियो । साथीहरुसँग लाईनमा बसेर ऊ कक्षाकोठा तिर गई । कक्षामा मिसले अङ्ग्रेजीमा गीत गाउन सिकाउनु भयो । गीतको अर्थ मिसले बताईदिनुभयो । त्यसपछि ताली बजाउन लगाउनु भयो । आज टिफिन टाईममा उसले जागिरकै बारेमा सोची । मिसलाई सोधुँ कि जस्तो लाग्यो तर सोध्ने हिम्मत नै गरिन । स्कुल र नयाँ साथीहरु देखेर उसलाई रमाईलो पनि लागिरहेको थियो । किनभने उसका साथीहरु ऊ जस्तै साना थिए । अनुष्काले दिन बितेको थाहै पाईन । ३ बजे स्कुल छुट्टी भयो । केही बेर पछि आमा उसलाई लिन आउनु भयो । आमाको हात समाएर ऊ घरतिर आई । बाटोमा आमाले उसलाई मिठाई दिनुभयो । मिठाई गुलियो र मीठो थियो । उसले साची आमाले आज अफिसमा मिठाई खानु भएछ ।

भर्खरै साँझ पर्न थालेको थियो । पल्लो घरको अंकल अफिसबाट आईसक्नुभएको थियो । बुबा अफिसबाट आएर किताब पढ्न थाल्नु भएको थियो । अनुष्काले सोधी हाली "बुबा आज तपाईँले जागिरमा के-के खानेकुरा खानु भयो" छोरीको यस्तो कुरा सुनेर बुबाले अनुष्कातिर हेर्नुभयो । उहाँले माया गर्दै सोध्नुभयॊ "तिमीलाई जागिर भनेको के हो थाहा छ ।" "अँ - हँ" उसले मुन्टो हल्लाउँदै उत्तर दिई । "जागिर खान जाने भनेको खानेकुरा खान जाने भनेको होइन । अफिसमा काम गर्न जाने भनेको हो । अफिसमा काम गरेबापत तलब पाईन्छ । शिक्षकले पढाउने काम गर्छन् । उनीहरुले पढाउने जागिर खाएका हुन् । "बुबाले यती कुरा भन्नभयो । उसले प्रश्न राखी : उसो भए आमा बैंकमा काम गर्नु हुन्छ । आमाले जागिर खाएको भनेको त्यहाँ गएर काम गरेको हो ", उसले थपी "पल्लो घरको अंकल अनि आन्टी पनि जागिर खानुहुन्छ । अनि भोली परसी
ठूलो भएपछि म पनि जागिर खाने हगी बुबा ।"

सानी अनुष्काले खरायोको चित्र भएको झोला बेकेर ल्याई । कापी र पेनसिल निकाली । त्यसपछि चित्र कोरेँ झैं गरी । त्यतिखेरसम्म उसले 'जागिर खाने' भनेको खानेकुरा खाने भनेको होइन रहेछ भन्ने कुरा बुझिसकेकी थिई ।



Have a nice day Comments hi5

Have a nice day Comments hi5