Mar 18, 2009

एउटै पुस्तकमा एक सय एक नारी स्रष्टा (कृति परिचय)


- सबिना सिन्धु





साहित्य विधामा यो नौलो डगर हो

यो हाम्रो गजलको सुनौलो सफर हो

- श्रेष्ठ प्रिया पत्थर



नेपाली गजलमा नारी हस्ताक्षरु गजल - सङ्कलन र समिक्षा सम्बन्धि पुस्तक हो । यस सङ्ग्रह भित्र एक सय एक नारी स्रष्टाका पाँच- पाँच गरी जम्मा पाँच सय पाँच गजल सङ्ग्रहित छन् । छ सय बैसठ्ठी पृष्ठको यस पुस्तक तीन वर्ष लगाएर तयार पारिएको हो । सङ्ग्रह दुई खण्डमा विभाजित छ । प्रथम खण्डमा श्रेष्ठ पि्रया पत्थर सुमित्रा बाङ्देल चेली ऋचा लुँइटेल शीतल कादम्बिनी विमला केयरलेस मायामितु न्यौपाने लगायत गजल सङ्ग्रह प्रकाशित गरिसकेका पन्ध्र नारी श्रष्टाहरु समेटिएका छन् भने दोश्रो खण्डमा गजल विधामा साधनारत तर पुस्तकाकार गजल कृति प्रकाशित नगरिसकेका ज्योति जङ्गल मन्दिरा मधुश्री शकुन्तला जोशी सजल नयन मिश्र वैजयन्ती अस्मिता भण्डारी सीमा आभास सरस्वती श्रेष्ठ सरु लगायत छयासी श्रष्टाहरु नेपाली भाषाको वर्णानुक्रम अनुसार राखिएको छ ।

युवाकवि मोतिराम भट्टबाट नेपालमा भित्राईएको गजल विधा मनोरन्जनात्मक र बौद्धिक विधा मात्र नभई जटिल विधा पनि हो । फारसी भाषामा जन्मिएर उर्दु र हिन्दी भाषामा हुर्किएको गजल विधा नेपाली साहित्यमा प्रवेश गर्दा प्रेम र प्रणयका कुरामा सिमिति थियो । साहित्यको अन्य विधामा पनि नारी हस्ताक्षर शुन्य रहेको त्यस परिस्थितिमा गजल विधा पुरुष जमघट र मोति मण्डलीमा सिमित रह्रयो । २०३६ सालको गजल पूनर्जागरणले पनि यस विधामा पर्याप्त नारी सर्जकहरु जन्माउन सकेन । तर हाल पाँच सात वर्ष यता गजल विधामा बाढी आएको छ । नारी सर्जकको समुह नै तयार भएको छ । नेपाली गजलमा नारी हस्ताक्षरु यसैको उपलब्धि मान्न सकिन्छ ।


More Graphics Comment click here.



यस कृतिमा गजलको साथसाथै सर्जकको तस्विर सहितको परिचय गजलको विष्लेषण र समीक्षा समेत गरिएको छ । चौध अाचल र पचहत्तर जिल्लाका नारी सर्जकलाई समेट्ने प्रयास गरिए पनि सो प्रयास सार्थक भने हुन सकेको छैन । कतिपय नामचलेका गजलकारहरु छुटेका छन् । जे होस् सङ्ख्यामा सय भन्दा बढी सर्जकलाई एकै माचमा उभ्याउन सक्नु सङ्कलकको प्रशंसनीय कार्य हो । गजलहरु नियमबद्ध छन् संरचनामा विशेष ध्यान दिईएको छ । त्यसैले यो पुस्तक सर्जक र पाठक दुबैलाई उपयोगि देखिन्छ । रमेश शुभेच्क्ष्ा द्धारा सम्पादित एवं पुष्पलता आचार्य द्धारा प्रकाशित यस सङ्ग्रहको प्रमुख वितरक साझा प्रकाशन पुल्चोक रहेको छ ।



कृति ः नेपाली गजलमा नारी हस्ताक्षर

विधा ः गजल सङ्कलन र समीक्षा

सम्पादक ः रमेश शुभेच्छु

प्रकाशक ः पुष्पलता आचार्य

प्रमुख वितरक ः साझा प्रकाशन पुल्चोक

मूल्य रु ः ५०१।-




No comments: